Objęte ochroną w Narodowym Rezerwacie Przyrody „Adrszpasko - Tieplickie Skały”. Na świecie jest niewiele miejsc, w których występuje taka różnorodność osobliwych, romantycznych i czarujących zarazem form powstałych ze skał pod wpływem działania wiatru, wody i zmian temperatury. Przyroda nadała piaskowcom Skalnego Miasta niesamowite formy, jakich nie mogłaby im nadać ludzka ręka.

Z okzaji czerwcowego wyjazdu w Góry Stołowe garść informacji na temat skalnych miast po czeskiej stronie, które są w planie zwiedzania

Adrszpachy i Teplickie Skały

      Znane na całym świecie Adrszpaskie Skalne Miasto położone jest na południe od wioski Adrszpach w północno wschodniej części Czech. Piaskowcowy płaskowyż Adrszpasko – Tieplicki należy do najrozleglejszych w środkowej części Europy. Północna  i zachodnia część to Skały Adrszpaskie. Bardziej rozległe Skały Teplickie zajmują południową i wschodnią część masywu. Objęte ochroną w Narodowym Rezerwacie Przyrody „Adrszpasko - Tieplickie Skały”. Na świecie jest niewiele miejsc, w których występuje taka różnorodność osobliwych, romantycznych i czarujących zarazem form powstałych ze skał pod wpływem działania wiatru, wody i zmian temperatury. Przyroda nadała piaskowcom Skalnego Miasta niesamowite formy, jakich nie mogłaby im nadać ludzka ręka. Można tu bez końca podziwiać jej niesamowitą siłę stwórczą: dziewicze, skaliste wzniesienia, wąwozy i labirynty wśród skalnych wież, czy dziwne formy skalne przypominające mury budowli gigantów. Koncentracja tak wielu elementów na małej przestrzeni pobudza naszą wrażliwość estetyczną i wyobraźnię.

     Skały nie są martwe. Pomiędzy nimi i na nich w szczególnych warunkach mikroklimatycznych rozwija się życie. Tu, z dala od zgiełku świata zachowały się rzadkie gatunki zwierząt i roślin. Warunki bytowania dla tutejszej fauny i flory są czasem ekstremalnie trudne, ale dzięki nim mogły tu przetrwać gatunki reliktowe. Na wierzchołkach skał znajdują się suche, latem mocno nagrzewające się stanowiska, na których rosną tylko najodporniejsze rośliny. W głębokich i wąskich wąwozach panuje stale chłód, wilgoć i cień. W najchłodniejszych wąwozach śnieg utrzymuje się do maja, a w licznych na tym terenie jaskiniach nawet o miesiąc albo i dwa dłużej. Dzięki chłodowi i wilgoci rosną tu rośliny takie jak: modrzyk alpejski, czy podbiałek alpejski, których naturalnym środowiskiem są wysokie góry. Różnorodność przyrody jest zaskakująca, a oryginalność występujących tu mikrośrodowisk cenna nie tylko dla przyrodników. Dla zwykłych ludzi odwiedzających ten zakątek także. Niesamowite dzieło przyrody, bogate w podgórską i górską faunę i florę doceniono już w 1933 r. obejmując ten obszar ochroną. Obszar chroniony ma obecnie powierzchnię ponad 1800 ha i stanowi największy rezerwat w Republice Czeskiej.

     Adrszpachy docenili alpiniści. Pierwszej znanej wspinaczki dokonano tu prawie przed dziewięćdziesięciu laty - 21 maja 1923 r. wspinacze z Saksonii zdobyli pierwszą wieżę skalną. Nadali jej nazwę „Świętojańska”, obecnie nazywa się ją Król. Jest to jedna z najbardziej dominujących skał w krajobrazie Skał Adrszpaskich. Sport wspinaczkowy rozwija się tu intensywnie. Obecnie jest kilka tysięcy tras wspinaczkowych wśród ogromnej ilości skał; począwszy od tych najmniejszych, a skończywszy na prawie stumetrowej wysokości skale o pięknej nazwie Kochankowie. Znajdziemy też tu: Głowę Cukru, Adama i Ewę, Kibica, Turka, Studenta i wiele, wiele innych skał o równie wdzięcznych nazwach. Przejdziemy przez naturalne bramy skalne.

      Szlaki turystyczne w Skałach Adrszpaskich zaczęto budować  już na początku XIX w. Obecnie można wędrować kilkoma trasami. W czasie wędrówki mamy okazję do podziwiania najbardziej urokliwych zakątków Skalnego Miasta z przygotowanych dla turystów miejsc widokowych. Na pokonanie stosunkowo płaskiej, okrężnej trasy po Ardszpachach potrzeba ok. 2 godzin. Na najnowszą i najłatwiejszą trasę wokół piaskowni potrzeba ok. 40 min, bo do przebycia jest zaledwie 1,5 km. Najstarszą udostępnioną częścią jest droga prowadząca skalnym wąwozem przez cienisty i chłodny Słoniowy Rynek do Małego Wodospadu. Jest to łatwa i stosunkowo równinna trasa. Nowe drogi prowadzą licznymi schodami, przez skalne tunele do Dużego Wodospadu i Jeziorka – szczególnych atrakcji Skalnego Miasta. Ci, którzy wybiorą trasę do Wielkiego Wodospadu i Jeziorka mogą skorzystać z dodatkowej atrakcji w postaci rejsu dużą łodzią po jeziorze wśród skał. Od Jeziorka w skalnym wąwozie prowadzi znakowana ścieżka do bardziej rozległego i równie ciekawego Teplickiego Skalnego Miasta i Teplic nad Metuji.

    Skały Teplickie zaczynają się ok. 2 km na zachód od miasta Teplice nad Metują w kierunku na Adrszpach i Trutnov. Wyznakowana tam trasa zwiedzania ma ok. 6 km i można ją pokonać w ciągu 2 – 3 godzin. Można tam zobaczyć równie wiele ciekawych form skalnych jak w Adrszpachach. Po drodze obejrzymy Skalną Koronę – symbol Skał Teplickich, Niedźwiedzia Polarnego, Topór Rzeźnika, Wykałaczkę Karkonosza, Wieżę Strażniczą i wiele innych ciekawych skał. Oczywiście nie brakuje tu też tras wspinaczkowych dla miłośników wspinaczki. Znajdują się tutaj najtrudniejsze trasy w regionie wschodnich Czech. W wąwozie Sybir w lecie można spotkać „wieczny śnieg”- śnieg pozostały z ostatniej zimy często topi się dopiero późnym latem. W dolinkach licznych tu potoków jest cień i dużo wilgoci. Spotkamy tu kobierce z mchów i paproci. Wszystko to w otoczeniu pięknych lasów. Skały Teplickie zostały udostępnione dla turystów dużo później niż Adrszpachy. Rozległy pożar lasu w 1824 roku odsłonił skały schowane do tej pory w gęstym lesie. Obecnie na całej turystycznej trasie skały są dobrze widoczne, a wzdłuż niej umieszczono tablice ścieżki dydaktycznej.

    Labirynt ze skał stanowił odwieczną kryjówkę dla ludzi. Na ich terenie zachowały się ruiny trzech średniowiecznych warowni. Na Zamkowej Górze, na północnym skraju Adrszpaskiego Skalnego Miasta można obejrzeć ruiny zamku Adrszpach. Na wschodnich krańcach masywu, blisko Teplic nad Metuji znajduje się zamek Strzemię (Střmen), a na południu zamek Skały, zwany też Bischofstein, lub Bisik. Do dziś w tych miejscach zachowały się wykute w skale pomieszczenia, schody i furty oraz resztki murów, wałów obronnych i studnie. Ruiny są dostępne do zwiedzania. Do ruin zamku Strzemię prowadzą długie schody i drabinki. Wierzchołki zamkowych skał służą dziś jako miejsca widokowe.

Dodatkowe informacje np. na stronach:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Adr%C5%A1pa%C5%A1skoteplick%C3%A9_sk%C3%A1ly

http://www.skalnemiasta.republika.pl/informacje.html

http://www.skalnemiasta.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=33&Itemid=32&showall=1

http://www.polskaniezwykla.pl/attraction/4415.id